Szkodliwe treści na stronach internetowych
Obawy rodziców, których dzieci korzystają z Internetu, związane są przede wszystkim z możliwością kontaktu z pornografią. Jednak w Internecie znajduje się też wiele innych treści, które mogą być dla dzieci szkodliwe, a z którymi można zetknąć się zupełnie przypadkowo.
Jakie treści mogą być dla dzieci szkodliwe?
- Zawierające przemoc, pornografię, wulgaryzmy;
- Propagujące rasizm i ksenofobię;
- Nawołujące do popełnienia przestępstwa;
- Promujące faszystowski lub inny totalitarny ustrój państwa;
- Zachęcające do prostytucji, używania narkotyków czy hazardu;
- Zawierające elementy psychomanipulacji (np. namawiające do przystąpienia do sekty);
Dlaczego treści te mogą być szkodliwe?
- Mogą sprawić, że świat staje się dla dziecka niezrozumiały, zagrażający i przestanie czuć się w nim bezpieczne.
- Mogą skłonić dziecko do podjęcia działań na szkodę swoją lub innych ludzi (w tym do działań niezgodnych z prawem).
- Mogą doprowadzić do kontaktów z osobami, które mają wobec dziecka złe intencje.
- Kontakt z treściami pornograficznymi zaburza rozwój psychoseksualny dziecka.
- Kontakt z treściami zawierającymi przemoc czy rasistowskimi może je zachęcić do zachowań agresywnych wobec rówieśników, słabszych czy ludzi innej narodowości, wyznania itd.
Jaka jest skala problemu?
Badania pokazują, że dzieci bardzo często mają kontakt z niebezpiecznymi treściami w Internecie. 71% ankietowanych w wieku 12-17 lat trafiła w ostatnim roku na materiały o charakterze erotycznym i pornograficznym, 29% badanych zetknęło się z materiałami nawołującymi do przemocy lub nietolerancji wobec ludzi innej rasy, narodowości lub wyznania.
Co czwarte dziecko zgłasza, że rodzice nigdy nie interesują się tym co robi w Internecie.
Jedynie 9% respondentów deklaruje, że pozostaje pod stałą opieką rodziców podczas korzystania z Sieci.
Jak chronić dzieci przed szkodliwymi treściami?
- Zwracaj uwagę na to, czym Twoje dziecko zajmuje się w Internecie. Rozmawiaj z nim o tym.
- Ustalcie zasady. Wytłumacz dziecku, dlaczego nie chcesz, by odwiedzało określone strony, np. zawierające przemoc czy pornografię.
- Przygotuj młodsze dzieci na to, że mogą trafić w Internecie na „brzydkie” lub „dziwne” strony i naucz, co mają wtedy robić, tj. nie oglądać i natychmiast powiedzieć dorosłemu.
- Program filtrujący może być pomocnym narzędziem, zwłaszcza w przypadku młodszego dziecka, starsze – wiedzione ciekawością – najprawdopodobniej odinstaluje go lub ominie bez problemu. Filtr nigdy nie zastąpi czujnego rodzicielskiego oka i szczerej rozmowy.
- Optymalna sytuacja to taka, w której dziecko rozumie, jakie treści są dla niego szkodliwe i samo nie chce mieć z nimi kontaktu. Strategia ochrony dziecka przed szkodliwymi treściami powinna być dostosowana do jego wieku, dojrzałości i osobowości – uniwersalnych rozwiązań nie ma. Ważne, byś to Ty, a nie Internet, był(a) dla dziecka najważniejszym przewodnikiem po świecie. Jeśli dziecko może porozmawiać z Tobą o swoich problemach, o seksie, przemocy i różnych trudnych sprawach, nie będzie wstydziło się powiedzieć o szkodliwych treściach, na które natknęło się w Internecie.
Co zrobić, gdy dziecko natknęło się na szkodliwe treści?
- Nie obwiniaj dziecka - w ten sposób nie rozwiążesz problemu, a ono straci chęć by opowiedzieć Ci o tym, co się stało. Pamiętaj, że dzieci często same czują się winne, nawet wtedy, gdy na niewłaściwe treści trafiły przypadkiem.
- Porozmawiajcie spokojnie. Ważne, by dziecko miało do Ciebie zaufanie.
- W przypadku, gdy na treści pornograficzne w Internecie trafi dziecko poniżej 15-go roku życia, lub gdy wiesz o istnieniu strony pornograficznej niezabezpieczonej przed dostępem dzieci, zgłoś sprawę do Hotline’u. Możesz to zrobić wysyłając e-mail na adres: dyzurnet@hotline.org.pl, dzwoniąc pod numer: 0-801-615-005 lub wypełniając formularz internetowy znajdujący się na stronie www.dyzurnet.pl. Do Dyżurnetu można zgłaszać też nielegalne treści.
Jeśli Twoje dziecko trafiło na niewłaściwe treści, a Ty nie wiesz, jak z nim rozmawiać i co zrobić, skontaktuj się z Helpline.org.pl: zadzwoń na bezpłatny numer 0800100100 lub napisz na adres: helpline@helpline.org.pl.
Więcej informacji na stronie: www.helpline.org.pl.
Pomocne materiały
10 porad dla rodziców ( PDF, 215KB) - 10 porad dla rodziców dotyczących zapewnienia dzieciom bezpieczeństwa w Sieci. Materiał do wydrukowania.
Umowa o bezpiecznym korzystaniu z Internetu (PDF, 331KB) wypracowana w trakcie kampanii Dziecko w Sieci umowa pomiędzy dzieckiem a rodzicami dotycząca zasad korzystania z Internetu. Zawarcie umowy i umieszczenie jej w widocznym miejscu obok komputera będzie przypominać dziecku o sposobach unikania i radzenia sobie z zagrożeniami w Sieci. Wersja dla starszych dzieci.
Umowa o bezpiecznym korzystaniu z Internetu (2) (PDF, 359KB) alternatywna wersja zamieszczonej wyżej umowy, przeznaczona dla młodszych dzieci.
Ulotka informacyjna dot. cyberprzemocy dla rodziców (PDF, 276KB) - zawiera krótką charakterystykę zjawiska, informacje o sposobach reagowania i przeciwdziałania.
Elementarz dla rodziców. Dbaj o bezpieczeństwo dzieci w Internecie (PDF, 822KB) wydany przez UPC w ramach Insafe informator dla rodziców, poruszający zagadnienia nowoczesnych technologii i zagrożeń z nimi związanych.Opracowanie na podstawie materiałów ze strony www.dzieckowsieci.pl
